نزدیک شدن گفتگوی بین ایران و عربستان / به گزارش پایگاه خبری وکلای بازرگان به نقل ازخبرگزاری مثلث آنلاین، مقامهای ریاض پیامهایی را توسط بغداد و اسلامآباد برای تهران فرستادهاند. امارات هم از چند ماه پیش سیاست خود را تغییر داده و انعکاس تغییرات آن به تهران نیز رسیده است. بنا به گفته مطلعان ممکن است به حد پایان دادن به اختلاف با ایران یا حتی خروج امارات از جنگ یمن برسد. اینها نشانه هایی از جدیدترین تغییرات در موضع کشورهایی است که به نظر میرسد بعد از سست شدن اتحادهای امریکایی- عربی به وقوع پیوسته است.
طی گزارشی که خبرگزاری مثلث با حسن احمدیان، استاد دانشگاه و کارشناس مرکز پژوهشهای خاورمیانه درباره زمینههای عملیاتی شدن طرح صلح هرمز انجام داد ایشان بیان داشتند :
آقای روحانی طرح ابتکار صلح هرمز را با خود به نیویورک برد و آن را به عنوان طرحی برای آغاز گفتگوهای منطقهای و تنشزدایی مطرح کرد. آیا این پیشنهاد در ادامه دو طرح قبلی جمهوری اسلامی مبنی بر ایجاد مجمع گفتگو های منطقهای و پیمان عدم تجاوز امریکاست؟
پیشنهاد اخیر آقای روحانی در ادامه همان طرح ها و در چارچوب گفتمان مبتنی بر گفتگو میان همسایگان است. طرحی که اولویت را به جای ائتلافسازی منطقهای علیه یکدیگر به گفتگو میدهد. این گفتمانی است که از آغاز به کار این دولت مطرح بوده و از نخستین سخنرانی آقای روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل تا امروز تکرار شده است بنابراین ابتکار صلح هرمز بحث جدیدی نیست. اما این موضوع به دلیل ناامنی های اخیر در منطقه اولویت پیدا کرده است. بنابراین، این ضرورت احساس شد که با توجه به اهمیت بحث هرمز در خلال تنشهای دیپلماتیک و منطقهای و نشان دادن آمادگی ایران برای گفتگو با کشورهای همسایه، طرح گفتگو های منطقهای در قالبهای جدیدتری مطرح شود. گفتمان مبتنی بر گفتگو با کشورهای منطقه حتی از پیش از این دولت نیز مطرح بوده اما در دولت روحانی با ابتکارات مشخصی، حداقل در سطح رسمی مورد پیگیری قرار گرفته است.
به نظر میآید با توجه به نوع سیاست منطقهای ریاض و کشورهایی که تحت رهبری این کشور در نقطه مقابل ایران قرار گرفتهاند، تا زمانی که این اختلافات کاهش پیدا نکند، طرحهای پیشنهادی ایران از روی کاغذ به واقعیت تبدیل نخواهد شد.
یکی از مسائل ایران در این طرحها عربستان است. چون کشورهای دیگر مانند بحرین سیاست مستقلی ندارند که بخواهند در صورت تغییر سیاست عربستان ایستادگی کنند. در واقع مساله این است که عربستان خود را در حیطه هایی درگیر کرده که طرف دیگر آن ایران است. ریاض تصور میکند مساله و تهدید اصلی در منطقه علیه عربستان، ایران است. مشکل دیگر این است که چون عربستان برای تأمین امنیت به خارج از مرزهای خودش متکی است از نظر استراتژیک، سطح گفتمان، شیوه عمل و حتی تفکر استراتژیکش با ایران متفاوت است.
بروز تنشها، ناآرامی ها و حمله به آرامکو در عربستان نشان داد این کشور تهدید را به طور ملموسی احساس کرده و با توجه به بیتحرکی واشنگتن، در برابر ایران احساس تنهایی میکند. جدیتر گرفتن تهدیدات باعث شده که بخواهد تغییر رویکرد دهد.